Een veelvoorkomende vraag: waarom klinkt mijn stem vreemd op een opname?
Iedereen heeft het wel al eens meegemaakt. Je neemt een spraakbericht op of hoort jezelf praten in een video, en ineens klinkt je stem heel anders dan je gewend bent. Veel mensen schrikken van hoe hun stem klinkt als ze die terughoren, wat vaak kan leiden tot twijfel over hun eigen stemgeluid. Maar waarom ervaren we onze stem eigenlijk zo anders dan hoe anderen ons horen?
Hoe wij onze eigen stem horen
Wanneer we spreken, horen we onze stem op twee manieren: via de lucht en via de botgeleiding. Geluiden verplaatsen zich normaal gesproken als trillingen door de lucht naar onze trommelvliezen. Maar wanneer we zelf praten, worden de trillingen ook via de botten in onze schedel geleid. Deze botgeleiding geeft extra lage frequenties mee aan het geluid, waardoor onze stem voor ons voller en lager klinkt dan in werkelijkheid.
Botgeleiding beïnvloedt het stemgeluid
Die lage tonen die je via je schedel opvangt, zorgen ervoor dat je een heel ander geluidsbeeld hebt dan wanneer je dezelfde stem via een opname hoort. Opnames gebruiken immers alleen luchtgeleiding, net zoals andere mensen jouw stem horen. De botgeleiding ontbreekt volledig bij een opname, waardoor de stem dunner of hoger kan klinken dan je gewend bent.
De psychologie achter het ongemak
Het verschil tussen hoe je je stem intern hoort en hoe ze extern klinkt, is niet enkel een technisch verschil. Het kan ook psychologisch effect hebben. Omdat je je hele leven jezelf op een bepaalde manier hoort, is de opname een confrontatie met een realiteit waar je niet op voorbereid bent. Dit klinkt letterlijk als een 'vreemdeling', wat ongemak kan veroorzaken.
Waarom anderen het verschil niet horen
Voor buitenstaanders verandert er niets: zij zijn altijd gewend om jouw stem op die manier te horen. Zij herkennen je stem dus gemakkelijk en vinden die meestal herkenbaar en normaal. Het is enkel voor jezelf dat dit verschil zo merkbaar en opvallend is.
Is het mogelijk om je stem te trainen?
Hoewel je niets kunt veranderen aan hoe je stem klinkt via bot- of luchtgeleiding, kun je met stemtraining de klankkleur en toon verbeteren. Stemcoaches kunnen je bijvoorbeeld leren hoe je met meer resonantie of helderheid spreekt. Zo kun je leren comfortabeler om te gaan met hoe je klinkt, ook op opname.
Wennen aan je echte stem
De beste manier om te wennen aan je opgenome stem is simpelweg door jezelf vaker te beluisteren. Hoe vaker je je stem hoort zoals anderen die horen, hoe normaler het voor je wordt. Uiteindelijk zal het verschil steeds minder opvallen en raak je meer vertrouwd met je echte stemgeluid.
