De gewoonte van Belgen om 'goeiendag' te zeggen
Wie al eens in België heeft gewandeld, fietsend langs landelijke wegen of wandelend door dorpsstraten, heeft het waarschijnlijk gemerkt: Belgen zeggen opvallend vaak 'goeiendag' tegen voorbijgangers. Zelfs wanneer ze elkaar niet kennen, is een vriendelijk knikje of een uitgesproken begroeting eerder regel dan uitzondering. Deze beleefdheidsvorm is diep geworteld in de Belgische cultuur, vooral in Vlaanderen, en zegt veel over hoe Belgen zichzelf en hun sociale omgeving zien.
De sociale context van beleefdheid in België
Regionale verschillen in omgangsvormen
Hoewel het groeten van onbekenden in Vlaanderen vrij gebruikelijk is, geldt dit minder in stedelijke gebieden of in Wallonië. In steden zoals Antwerpen, Gent of Brussel is het eerder uitzonderlijk dat je onbekenden begroet, terwijl in landelijke regio’s zoals West-Vlaanderen, de Kempen of Limburg, het bijna vanzelfsprekend is. Dit verschil kan worden verklaard door de sociale afstand die men ervaart in steden, waar mensen minder individualiseerbaar zijn dan op het platteland.
Sterk sociaal weefsel op het platteland
Op het Vlaamse platteland leeft men meer in gemeenschappen waar mensen elkaar vaak kennen of gemakkelijk kunnen kennen. In dat soort omgevingen ontstaat er een sociale gewoonte waarbij iedereen als herkenbare 'buur' wordt beschouwd. Hierdoor is de drempel om een voorbijganger een goedendag te wensen lager en wordt het zelfs als onbeleefd beschouwd als je het niet doet.
Oorsprong en betekenis van 'goeiendag'
Het woord 'goeiendag' is een Vlaams-Nederlandse begroeting die je het hele jaar door hoort, ongeacht het tijdstip van de dag. In tegenstelling tot andere vormen zoals 'goedemorgen' of 'goedenavond', is 'goeiendag' multifunctioneel. Het is kort, herkenbaar en universeel toepasbaar. Deze begroeting is verbonden met de cultuur van burgerlijk respect en beleefdheid zonder opdringerig of innemend te zijn.
Vergelijking met andere landen
In andere landen, zoals Nederland of Frankrijk, is het groeten van vreemden veel meer contextafhankelijk. In Nederland zal men minder snel een onbekende op straat aanspreken, tenzij men zich op het platteland bevindt. In Frankrijk hangt het sterk af van de regio en het tijdstip van de dag. België onderscheidt zich met de brede verspreiding en acceptatie van deze vriendelijke gewoonte.
Wat zegt dit over de Belgische identiteit?
Dat Belgen 'goeiendag' zeggen tegen onbekenden, laat zien dat persoonlijke afstand in de Belgische samenleving kleiner is dan in veel andere landen. Het toont een zekere warmte en verbondenheid, een stille beaming van het feit dat we samen deel uitmaken van dezelfde gemeenschap. Het is een kleine daad van vriendelijkheid die veel zegt over het sociale karakter van België en haar inwoners.
